คนจีนยุคใหม่ฮิตใช้บริการสั่งอาหารมารับประทานผ่านแอพพลิเคชั่น ธุรกิจรับสั่งอาหารออนไลน์จึงกลายเป็นช่องทางธุรกิจที่อีคอมเมิร์ซจีนทั้งเล็กและใหญ่ต่างก็เข้ามาจับพร้อมๆ กัน ความสะดวก รวดเร็ว หลากหลาย ได้กลายเป็นจุดเด่นที่ทำให้ธุรกิจนี้ได้เปลี่ยนวิถีชีวิตคนจีน
นวัตกรรมบนออนไลน์จีนนับวันยิ่งพัฒนาล้ำหน้า ตอบสนองความต้องการของผู้บริโภคได้ทุกมิติ อย่างแอพพลิเคชั่นบนมือถือ นอกจากใช้สำหรับสนทนาสื่อสาร ก็ยังไว้เล่นเกม ดูหนัง ฟังเพลง ซื้อสินค้า หางาน สร้างรายได้ ติดต่อธุรกิจ มากไปกว่านั้น แอพพลิเคชั่นปัจจุบันยังจับความต้องการพื้นฐานของมนุษย์ อย่าง “การรับประทานอาหาร” เป็นช่องทางธุรกิจ
เมื่อยุคสมัยเปลี่ยนก็ทำให้คนจีนนิยมสั่งอาหารผ่านแอพพลิเคชั่นสั่งอาหารออนไลน์กันมากขึ้น สรรหาเมนูนานา ตั้งแต่ข้าวแกงร้านข้างถนน จนไปถึงภัตรคารหรูหกดาว ก็สามารถสั่งมาทานได้เพียงแค่กระดิกนิ้ว
บริการรับสั่งอาหารฯ ศึกใหม่อีคอมเมิร์ซจีน
ธุรกิจรับสั่งอาหารออนไลน์ คำเรียกในภาษาจีน “外卖” (Take Away) เป็นบริการที่ได้รับความนิยมอย่างสูงขณะนี้ ลักษณะคล้ายกับธุรกิจร้านค้า E-commerce ทั่วไป ทำหน้าที่เป็นตัวกลางระหว่างร้านค้ารายย่อยและผู้บริโภค เพียงแต่สินค้าที่ให้บริการคือ การรับออเดอร์อาหารจากลูกค้า พร้อมจัดส่งอาหารให้ลูกค้าแบบเดลิเวอร์รี่ในทันที
บริษัททรับสั่งอาหารออนไลน์เชื่อมโยงร้านอาหารกับลูกค้าเข้าด้วยกัน โดยลูกค้าสามารถสั่งอาหารอย่างง่ายดายผ่านระบบออนไลน์บนหน้าเว็บไซต์ หรือผ่านแอพพลิเคชั่น เพียงแค่ลูกค้ากำหนดพื้นที่ส่งอาหารที่ตนเองต้องการ จากนั้นระบบจะแสดงร้านอาหารที่อยู่ในบริเวณที่ลูกค้าสามารถสั่งอาหารได้ พร้อมปรากฎข้อมูลตามประเภทร้านอาหาร เมนูต่างๆ รูปภาพอาหาร ราคา รวมถึงคอมเมนต์จากลูกค้าอื่นๆ ที่เคยใช้บริการแล้ว
เมื่อได้เมนูถูกใจ ลูกค้าก็เพียงกดยืนยัน แล้วออเดอร์เหล่านั้นจะส่งตรงไปยังร้านอาหารแบบเรียลไทม์ ทันทีที่ร้านอาหารได้รับออเดอร์
ร้านอาหารจะทำการจัดเตรียมอาหารให้เสร็จสรรพ ก่อนที่พนักงานเดลิเวอร์รี่ของบริษัทสั่งอาหารออนไลน์จะมารับอาหารไปส่งลูกค้าให้ถึงหน้าบ้านในเพียงไม่กี่อึดใจ ทั้งนี้ ลูกค้าสามารถเลือกชำระเงินผ่านระบบออนไลน์ หรือเงินสดได้
ปัจจุบัน บริษัทรับสั่งอาหารออนไลน์จีนต่างเปิดศึกชิงลูกค้ากันหลายสิบบริษัท มีทั้งบริษัทระดับประเทศ หรือผู้ให้บริการระดับมณฑลหรือหัวเมืองต่างๆ ซึ่งต่างมีข้อดีข้อด้อย ลูกเล่น และการบริการที่หลากหลาย ขอยกตัวอย่าง ผู้ให้บริการหลัก 4 บริษัทอย่าง Ele.me , Meituan.com , Dd.taobao.com และWaimai.baidu.com
Ele.me “饿了么”(เอ้อเล่อเมอะ) แปลตรงตัวว่า “หิวแล้วไหม” เจ้าตลาดรับสั่งอาหารออนไลน์ โดดเด่นขึ้นช่วงปีหลัง จากการที่ยึดบริการรับสั่งอาหารเป็นบริการหลักโดยเฉพาะ Ele.me ก่อตั้งขึ้นเมื่อปี 2009 โดยแรกเริ่มให้บริการผ่านหน้าเว็บไซต์ และมุ่งบริการลูกค้าที่เป็นนักเรียนนักศึกษาเท่านั้น เพราะโรงเรียนจีนส่วนมากเป็นแบบหอพักนักศึกษา เนื่องจากการเรียนในประเทศจีนอัตราการแข่งขันสูงมาก นักเรียนจีนส่วนใหญ่วันๆ ก็จดจ่ออยู่กับการท่องหนังสือ การสั่งอาหารผ่านระบบออนไลน์จึงเป็นทางเลือกที่ทำให้นักเรียนเหล่านี้สามารถหาอาหารมาทานลองท้องได้
จนปี 2012 ที่ Ele.me เปิดตัวแอพพลิเคชั่น “饿了么”(เอ้อเลอเมอะ) ช่องทางนี้สามารถเข้าถึงลูกค้าได้ทุกกลุ่ม เฉพาะอย่างยิ่งการเจาะกลุ่มพนักงานบริษัทที่มีเวลาพักเที่ยงอย่างจำกัด ซึ่งโรงงานสำนักงานในประเทศจีนส่วนใหญ่จะไม่มีสวัสดิการโรงอาหาร หรือหากร้านอาหารบริเวณใกล้เคียง ก็มักมีไม่พอต่อความต้องการ พนักงานเหล่านี้จึงหันมาเลือกสั่งอาหารออนไลน์เพราะประหยัดเวลา และสามารถเลือกสั่งอาหารได้หลากหลายด้วย
อาหารออนไลน์ที่ให้สิ่งที่ดีกว่า หลากหลายกว่า ตัวเลือกดีกว่า ของมีคุณภาพสมราคา มีกิจกรรมโปรโมชั่น แค่นี้ก็ทำให้คนจีนหลายๆ คนเมินหน้ากับการรับประทานอาหารรูปแบบเดิมๆ เลยทีเดียว
Meituan.com（美团เหม่ยถ๋วน）หรือ Waimai.meituan.com “美团外卖” ก่อตั้งปี 2010 มีเอกลักษณ์ ด้วยการบริกาลักษณะ “เหมาจ่าย” ที่ประกอบด้วย การกิน การดื่ม ความบันเทิงต่างๆ เช่น ร้องคาราโอเกะ ดูหนังฟังเพลง เสริมสวย นวดสปา สตูดิโอถ่ายภาพ ช้อปปิ้ง ฯลฯ ที่นำเสนอให้ลูกค้าบนออนไลน์ในราคาเหมาจ่าย ซึ่งในส่วนบริการรับสั่งอาหารออนไลน์เป็นอีกบริการที่ครอบคลุม ด้วยสิทธิประโยชน์พิเศษด้วยราคาเหมาจ่าย ไม่เพียงแค่ลูกค้าจะสามารถสั่งอาหารจำนวนมากในราคาที่ถูกลง ยังแถมโปรโมชั่น บวกบริการอื่นๆ ในราคาถูกลงด้วย
ช่วงปี 2013 ที่ธุรกิจรับสั่งอาหารออนไลน์ในจีนเติบโตขึ้นมาก เทพอีคอมเมิร์ซ์อย่าง Taobao.com ยังขอเกาะกระแสเปิดตัว Dd.taobao.com（淘点点 ทาวป่าวเตี้ยนเตี่ยน) ลงทำศึกกับอีคอมเมิร์ซกันจ้าละหวั่น ยึดฐานลูกค้าทาวป่าวเดิมที่มีอยู่ในกำมือจำนวนมหาศาล เน้นสร้างความสะดวกในการชำระเงินค่าอาหารผ่าน Alipay รวดเร็วเหมือนสั่งซื้อสินค้าในชีวิตประจำวัน
แน่นอนว่า ตลาดธุรกิจรับสั่งอาหารออนไลน์เป็นตลาดขนาดใหญ่ระดับประเทศ ล่าสุด Baidu.com（百度ป่ายตุ้） ผู้ให้บริการเสิร์ชเอ็นจิ้นจีนยักษ์ใหญ่จีนก็เพิ่งเปิด Waimai.baidu.com (百度外卖 ป่ายตุ้ไว่ไม่) เมื่อเดือนพฤษภาคม 2014 ที่ผ่านมา โดยใช้จุดแข่งของตนในการเข้าถึงลูกค้า อย่างระบบ Baidu Map ที่อำนวยความสะดวกแก่ลูกค้าเวลาเสิร์ชหาร้านอาหารใกล้เคียง พร้อมสามารถกดสั่งอาหารได้ในฉับพลัน
 |
ฉบับที่ 197 เดือนพฤษภาคมกระเป๋าเงิน Virtual เชื่อมเศรษฐกิจดิจิตอล |
เรื่องกินของคนจีนยุคใหม่เน้น ดี สะดวก เร็ว
สำหรับมุมผู้บริโภคจีนการสั่งอาหารออนไลน์ได้เปลี่ยนวิถีการรับประทานอาหารให้แตกต่างไปจากเดิม
- คนจีนถือว่า การรับประทานอาหารเป็นวัฒนธรรมอย่างหนึ่ง คนจีนให้ความสำคัญกับการเลือกสรรหาอาหาร ของรับประทานต่างๆ ที่หลากหลาย และขึ้นชื่อได้ว่าตนเองเคยรับประทานมาทุกอย่าง แต่โดยทั่วไปประเทศที่มีขนาดใหญ่อย่างประเทศจีน มณฑล เมืองต่างๆ ต่างก็มีวัฒนธรรมการกินของตนเอง มีอาหารที่มีชื่อเสียงคนละอย่าง หากอยากลองชิมอาหารของอีกเมืองหนึ่งก็ต้องเดินทางไปยังสถานที่นั้นเพื่อให้ได้ลิ้มลอง แต่ทุกวันนี้ เพียงแค่ปราดนิ้วลงบนแป้นคอมพิวเตอร์ หรือดาวน์โหลดแอพพลิเคชั่นบนมือถือ ก็เสมือนกับยกศูนย์อาหารมาไว้ทั้งประเทศ ไม่ว่าจะอาหารจีน ญี่ปุ่น ฝรั่ง เกาหลี อาหารไทย อาหารฟาสฟู้ด ขนมหวาน ก็มารอพร้อมให้บริการผ่านออนไลน์
- วิถีชีวิตคนจีนเฉพาะอย่างยิ่งสังคมเมืองที่เปลี่ยนแปลง นักเรียนนักศึกษา พนักงานออฟฟิศ พ่อบ้านแม่บ้าน ฯลฯ ต่างก็ถวิลหาความสะดวกสบาย ไม่ต้องคอยกังวลว่าจะออกไปหาร้านอาหารข้างนอกกินให้ลำบาก หรือต้องไปแย่งที่นั่งกับลูกค้ารายอื่น หากจะยุ่งกับงานที่ทำ หรือจะนอนขี้เกียจอยู่บ้านเฉยๆ ก็ทำได้สบาย เพียงแค่ใช้บริการสั่งอาหารออนไลน์ก็ไม่ต้องห่วงเรื่องปากท้อง
- สมาร์ทโฟนได้เข้าถึงกลุ่มคนทุกระดับแล้ว แทบทุกคนไม่ว่าจะรายได้เท่าไหร่ ชีวิตความเป็นอยู่อย่างไร ก็ล้วนมีสมาร์ทโฟนใช้กันทั้งหมด และไม่เพียงสามารถสั่งอาหารผ่านตัวแอพพลิเคชั่นของผู้ให้บริการโดยตรง ก็สามารถสั่งอาหารผ่าน Official Account ของผู้ให้บริการบนแอพพลิเคชั่นสนทนา Wechat ที่โด่งดังได้อีกด้วย ดังนั้น อาหารออนไลน์ที่ให้สิ่งที่ดีกว่า หลากหลายกว่า ตัวเลือกดีกว่า ของมีคุณภาพสมราคา มีกิจกรรมโปรโมชั่น แค่นี้ก็ทำให้คนจีนหลายๆ คนเมินหน้ากับการรับประทานอาหารรูปแบบเดิมๆ เลยทีเดียว
ตลาดธุรกิจบริการรับสั่งอาหารออนไลน์จีน มีอัตราเพิ่มขึ้นต่อเนื่อง ขณะนี้ เพียงออเดอร์ต่อวันที่สั่งผ่านบริษัทรับสั่งอาหารฯ ข้างต้น ก็เป็นตัวเลขหลักแสนแล้ว
บริการอาหารออนไลน์ฯ เพิ่มรายได้ร้านเล็ก
บริการรับสั่งอาหารออนไลน์คนที่ได้ประโยชน์ไม่ใช่เพียงแค่ บริษัทผู้ให้บริการกับผู้บริโภคชาวจีนเท่านั้น ร้านขายอาหารเองรายเล็กรายใหญ่เอง ต่างก็หน้าชื่นตาบาน เข้าร่วมทำสัญญากับบริษัทเหล่านี้อย่างอุ่นหนาฝาคลั่ง
เฉพาะอย่างยิ่งร้านอาหารขนาดเล็กที่ต้องใช้เงินลงทุนในการเปิดหน้าร้าน ที่เกือบจะต้องล้มเลิกกิจการไปเมื่อหลายปีก่อน เพราะทนจ่ายค่าเช่าที่ที่แพงหูฉี่ไม่ได้ แต่เมื่อได้เข้าร่วมเป็นสมาชิกร้านค้าบนธรุกิจออนไลน์ ทำให้ได้รับออเดอร์สั่งอาหารจากลูกค้าเพิ่มขึ้น จากสิบเป็นร้อยรายการ อีกทั้งไม่ต้องคอยกังวลเรื่องการส่งอาหารถึงบ้านลูกค้า เพราะบริษัทเหล่านี้มีพนักงานมารับอาหารไปส่งลูกเค้าเองถึงที่ หากตนเองจ้างพนักงานมาส่งเองก็จะไม่คุ้มกับค่าใช้จ่ายแน่นอน
แม้ว่าหลายบริษัทบริการรับสั่งอาหารฯ มีนโยบายเรื่องการควบคุมคุณภาพอาหารของร้านค้าสมาชิก บรรดาร้านค้าก็ไม่หวั่นปฏิบัติตามกฎเคร่งครัด เพราะผลตอบแทนที่ได้ลูกค้าเพิ่มโดยที่ไม่ต้องจ่ายค่าโฆษณาเองคุ้มกว่ามาก
แน่นอนว่า สังคมยุคปัจจุบันจีนเดินเข้าสู่ “ยุคดิจิตอล” เต็มรูปแบบ เพราะว่าไม่ว่าเรื่องใดๆ ในชีวิต คนจีนทุกวันนี้วิ่งเข้าหาเทคโนโลยีหมด อีกทั้ง สิ่งอำนวยความสะดวกอย่าง สมาร์ทโฟนทั้งแบรนด์นอก แบรนด์จีนเอง ต่างก็ผลิตออกมาให้คนถือครองกันอย่างง่ายๆ ราคาไม่แพง เหล่านี้ทำให้คนจีนหันเข้าหาทางเลือกที่สบายกว่า รวดเร็วกว่า คุ้มค่ากว่า เพื่อให้ได้สิ่งที่ดีกว่าไว้
ตลาดธุรกิจบริการรับสั่งอาหารออนไลน์จีน มีอัตราเพิ่มขึ้นต่อเนื่อง ขณะนี้ เพียงออเดอร์ต่อวันที่สั่งผ่านบริษัทรับสั่งอาหารฯ ข้างต้น ก็เป็นตัวเลขหลักแสนแล้ว เพราะแน่นอน เรื่องปากท้องเป็นปัจจัยหลักของมนุษย์ คนทำธุรกิจรายใดละอย่างจะปล่อยโอกาสนี้ให้หลุดมือ
